ترمومتر الکلی

ترمومتر الکلی یا ترمومتر اسپریت جایگزینی برای ترمومتر جیوه ای در شیشه بوده و دارای عملکرد مشابهی می باشند. 
بر خلاف ترمومتر جیوه ای، محتویات ترمومتر الکلی کمتر سمی بوده و سریعا تبخیر می شود. 
نوع اتانول به دلیل کم هزینه بودن و نسبتا کم خطر بودن مایع در صورت شکستن به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد. 
یک حباب شیشه ای حاوی یک مایع آلی به یک لوله مویین شیشه ای متصل می شود و انتهای آن توسط حباب انبساطی بست است. 

دما سنج الکلی چیست؟

ترمومتر الکلی نوعی دماسنج میباشد که داخل آن بجای استفاده از جیوه که نوعی سیال سمی محسوب میشود از الکل استفاده می شود که خطر کمتری برای محیط زیست یا کاربر خواهد داشت، عملکرد ترمومتر الکلی دقیقآ مشابه ترمومتر جیوه ای می باشد. 
به دلیل استفاده از شیشه در ترمومتر الکلی از آن بیشتر در محیط های غیر خشن و صنعتی استفاده می شود و در کاربردهای صنعتی با دما و فشار بالا بیشتر از گیج های دما یا ترمومتر های بی-متال یا گازی برای اندازه گیری درجه حرارت بهره خواهیم برد.

نحوه عملکرد ترمومتر الکلی

فضای بالای مایع مخلوطی از نیتروژن و بخار مایع است، برای محدوده دمایی کاری، سطح مقعر مایع در لوله مویین است.
 با افزایش دما ، حجم مایع افزایش می یابد و سطح مقعر به طرف بالای لوله مویین حرکت می کند.
موقعیت سطح مقعر دما را در مقابل مقیاس ثبت و نشان می دهد. 
با توجه به کارخانه تولید کننده و محدوده دمایی کاری، مایع مورد استفاده می تواند اتانول خالص، تولوئن، نفت سفید یا ایزوآمیل استات باشد. 
از آنجا که این مایعات شفاف هستند، با افزودن یک رنگ آبی یا قرمز، مایع قابل رویت می گردد.
به منظور ایجاد زمینه ای برای خواندن مقیاس، نیمی از شیشه که لوله موئین در آن قرار گرفته است را سفید یا زرد می کنند.
 محدوده کارایی ترمومتر با نقطه جوش مایع مورد استفاده تنظیم می شود. 
در صورتی که ترمومتر با اتانول پر شده باشد، حد بالایی اندازه گیری  ℃ 78 (℉ 172/4)  است که باعث می شود برای اندازه گیری دماها در زمان روز، شب و نیز دمای بدن مفید باشد.
ترمومترهای پر شده با اتانول نسبت به ترمومترهای جیوه ای برای اندازه گیری حداقل دماها در هواشناسی ارجح می باشند و می توانند تا دمای ℃ 70منفی ( ℉ 94منفی) مورد استفاده قرار گیرند . 
محدودیت فیزیکی ترمومتر یا به عبارتی توانایی یک ترمومتر برای اندازه گیری دمای پایین به نقطه انجماد مایع مورد استفاده بستگی دارد. 
اتانول در دمای ℃ 114/9- (  ℉ 174/82- ) انجماد می یابد.  
اگر یک ترمومتر الکلی از ترکیبی از اتیل الکل ، تولوئن و پنتان استفاده کند ، حد پایینی دمای آن ممکن است برای اندازه گیری دماهای پایین تا ℃ 200-  ( ℉ 328-) افزایش یابد. با این حال اندازه گیری محدوده دمایی از  ℃ 200- تا  ℃ 78 به میزان بالایی به نوع الکل مورد استفاده بستگی دارد.

مزایا و معایب ترمومتر الکلی

یک ترمومتر الکلی وقتی با یک ترمومتر جیوه ای مقایسه می شود ، مزایا و معایبی دارد.
اول اینکه انواع زیادی از الکل ها وجود دارند که فرمول مولکولی متفاوتی دارند. 
متیل الکل یا متانول ساده ترین نوع الکل بوده که دارای تنها یک اتم کربن است، زمانی که اتم های کربن به زنجیره مولکولی اضافه می شود، نوع الکل تغییر می کند. 
اتانول یک الکل با دو اتم کربن می باشد. مهم است که بدانید در ترمومتر چه نوع الکلی وجود دارد چون خواص شیمیایی هر نوع متفاوت است.
 در اینجا مهم ترین خواص الکل، نقطه ذوب و جوش آن می باشد. 
نقاط ذوب و جوش اتانول به ترتیب حدود  ℃ 114- و  ℃78 است، برای مقایسه نقاط ذوب و جوش جیوه به ترتیب حدود  ℃ 39- و  ℃357 است. این بدان معنی است که جیوه زودتر از الکل منجمد می شود و الکل اتانول زودتر از جیوه به گاز تبدیل می شود.
بنابراین اگر بخواهید مورد بسیار سردی را اندازه بگیرید باید از یک ترمومتر الکلی استفاده کنید. 
اما اطمینان حاصل کنید که دمای آن کمتر از   ℃ 114- نباشد، جز این اتانول منجمد ، منبسط می شود و احتمالا ترمومتر شما می شکند. به همین ترتیب اگر بخواهید دمای مورد بسیار گرم را اندازه بگیرید( اما نه گرم تر از  ℃ 357) باید از ترمومتر جیوه ای استفاده کنید. 

اندازه گیری دما توسط ترمومتر الکلی

یافتن جیوه سخت تر و گران تر از الکل است بنابراین اگر نیاز داشتید که دمای هوای بیرون را اندازه بگیرید باید از یک ترمومتر الکلی استفاده کنید.
اما برای اندازه گیری دمای یک جسم گرم مانند دمای موتور خودرو باید بیشتر هزینه کنید و از یک ترمومتر جیوه ای استفاده کنید، تعدادی تفاوت مهم دیگر بین جیوه و الکل وجود دارد. جیوه به شدت سمی است و الکل قابل اشتعال است و غیره. 
علاوه براین وقتی شما از یک ترمومتر مبتنی بر الکل استفاده می کنید به منظور خواندن دوباره دما نیاز نیست که به ترمومتر تلنگر بزنید.
( بر خلاف ترمومتر جیوه ای که به منظور خواندن دقیق دما نیاز است که به ترمومتر ،تلنگر ….. بزنید ) 
یکی از معایب ترمومتر الکلی این است که دقت آن کمی پایین است، بزرگ ترین مزیت الکل این است که به اندازه جیوه سمی نیست بنابراین اگر ترمومتر الکلی بشکند شما مسموم نخواهید شد.

سوال: چرا الکل در ترمومترها استفاده می شود؟

جواب: الکل به دلیل نقطه انجماد خیلی پایین می تواند در بعضی ترمومترها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین می تواند در فضاهای سرد مانند فریزر مورد استفاده قرار گیرد. با این حال در شرایط جوی بسیار گرم به دلیل پایین بودن نقطه جوش مناسب نیست.

سوال: چرا ترمومتر الکلی اختراع شد؟

جواب: چون دقیق تر از نخستین ترمومتر ، همان ترمومتر آبی اختراع که توسط گالیله در سال 1542 بود.

سوال:چه نوع الکلی در ترمومترها استفاده می شود ؟

جواب: انواع مختلفی از الکل با اهداف مختلف در ترمومترها استفاده می شود اما اتانول متداول ترین است.

سوال: مزایا و معایب استفاده از الکل در ترمومتر چیست ؟

جواب: مزایا: ارزان بوده و وقتی با رنگ قرمز اند به وضوح دیده می شوند . معایب: آنها سطح را مرطوب می کنند، کشش سطحی پایینی داشته و دانسیته کمی دارند.

سوال: چرا از جیوه و الکل در ترمومتر استفاده می شود ؟

جواب: جیوه دارای نقطه جوش بالایی است و می تواند دماهای بالا را اندازه بگیرد و الکل دارای نقطه انجماد پایینی است و می تواند دماهای بسیار پایین را اندازه بگیرد، بنابراین برای اندازه گیری دقیق دماهای بسیار بالا و بسیار پایین مورد استفاده قرار می گیرند.

قیمت ترمومتر الکلی