تجهیزصنعت تامین و تجهیز صنایع
رطوبت سنج چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟
رطوبت سنج که به آن گیج رطوبت نیز می گویند، وسیله ای است که برای اندازه گیری رطوبت یا مقدار بخار آب موجود در هوا مورد استفاده قرار میگیرد. رطوبت سنج ها دستگاه های ارزشمندی هستند که تغییرات فشار و دما را محاسبه و کالیبره می کنند، وقتی این عوامل با هم جمع شوند، درصد حاصله رطوبت هوا خواهد بود. 
انواع رطوبت سنج ها
- رطوبت سنج مکانیکی:
در این نوع رطوبت سنج ها از مواد آلی بویژه مواد ظریف تر مانند موی انسان که درپاسخ به رطوبت منقبض و منبسط میشوند، استفاده میشود. انقباض و انبساط در رطوبت سنج مکانیکی باعث می شود که فنریا سوزن را روی صفحه مدرج حرکت داده و میزان رطوبت هوا توسط آن مشخص شود.
- رطوبت سنج دیجیتال:
این نوع رطوبت سنج ها که اغلب در اماکن صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد براساس اندازه گیری تغییر مقاومت الکتریکی کار می کنند. این رطوبت سنج ها با استفاده از یک لایه نازک از کلرید لیتیوم و یک نیمه هادی تغییرات رطوبت را اندازه گیری می کنند.
- (Psychrometer)سایکرومیتر
سایکرومیتر یک رطوبت سنج است که از دو دماسنج – یکی حباب مرطوب و دیگری حباب خشک – تشکیل میشود. در این نوع رطوبت سنج ها از تبخیربرای تعیین رطوبت استفاده می شود. انتهای دماسنج حباب مرطوب بوسیله ی یک پارچه ی بزرگ پوشش داده میشود و با چرخش سریع هر دو دماسنج یا با دمیدن هوا روی لامپ ها، دمای دماسنج حباب مرطوب خنک تر از دماسنج حباب خشک می شود. برای محاسبه میزان بخار آب موجود در هوا می توان از تفاوت دما بین دماسنج های حباب مرطوب و خشک استفاده
- رطوبت سنج خازنی:
برای کاربردهایی که هزینه و مقاوم بودن در برابرشکستگی مهم است، از رطوبت سنج های خازنی که قیمت و دقت آن ها پایین تراست، استفاده می شود. در رطوبت سنج های خازنی، اثر رطوبت بر ثابت دی الکتریک که یک پلیمر یا ماده اکسید فلزاست اندازه گیری می شود. در صورت کالیبراسیون این رطوبت سنج ها دقت آن ها دو الی سه برابر میشود. حسگرهای خازنی در برابر اثراتی مانند تراکم و دمای بالای موقتی، مقاوم هستند. رطوبت سنج های خازنی در صورتی که بصورت دائم در معرض آلودگی و فرسودگی قرار گیرند دقت خود را از دست می دهند، با این حال برای بسیاری از کاربردها مناسب هستند.
- رطوبت سنج حرارتی:
رطوبت سنج های حرارتی بر پایه ی اندازه گیری تغییر رسانایی حرارتی هوا که در اثر رطوبت، بوجود می آید، کار می کند. این نوع رطوبت سنج ها، رطوبت مطلق را به جای رطوبت نسبی اندازه گیری می کنند.
- رطوبت سنج نوری:
رطوبت سنج نوری بر اساس میزان جذب نور توسط آب در هوا کار میکند. در این نوع رطوبت سنج ها یک ساطع کننده نور و یک آشکارساز نور با حجمی از هوا بین آنها، قرار دارد.
کاربردهای رطوبت سنج
- اغلب رطوبت سنج ها قابلیت اندازه گیری نقطه ی شبنم و نقطه ی تر را دارند و برخی از آن ها دارای سنسور جداگانه جهت اندازه گیری رطوبت می باشند که سبب آسان تر شدن اندازه گیری رطوبت در مکان های مختلف می شود. رطوبت سنج ها دارای دقت و محدوده ی اندازه گیری متفاوتی هستند و باتوجه به آن در اماکن مختلف به کار می روند.
- رطوبت سنج ها علاوه بر اندازه گیری رطوبت هوا، می توانند رطوبت نسبی، دمای هوا، دمای یک سطح و همچنین سرعت باد را نیز اندازه گیری کنند. رطوبت سنج وسیله ای مفید برای ادارات، منازل وبه خصوص فرآیندهای تولیدی و صنعتی مانند انواع کارخانجات، پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، آزمایشکاه های تحقیقاتی و… است. این مناطق نیازمند اطمینان از عدم تغییر رطوبت هستند زیرا تغییر در رطوبت ممکن است بر تولید مواد و محصولات خروجی و همچنین کیفیت آن ها اثر بگذارد.
- رطوبت سنج ها نقش مهمی در اطفای حریق دارند، زیرا هر چه رطوبت نسبی کمتر باشد، سوخت با شدت بیشتری ممکن است بسوزد. درمحیط های مسکونی، رطوبت سنج ها برای کمک به کنترل رطوبت استفاده می شود (رطوبت خیلی کم می تواند به پوست و بدن انسان آسیب برساند، در حالی که رطوبت بیش از حد باعث رشد کپک و کنه گرد و غبار می شود).
- تقریبا هر محصول قابل تصوری مستقیماً تحت تاثیر رطوبت قرار می گیرد یا در سطوح رطوبت نسبی مختلف، عملکرد متفاوتی دارد، به همین دلیل است که رطوبت سنج ها ابزارهای ارزشمندی برای اندازه گیری رطوبت هوای محیط هستند. میزان رطوبت محیط و فرآیندهای صنعتی بر عملکرد مواد تأثیر می گذارد بطوری که تغییرات جزئی رطوبت در سطوح می تواند اثرات قابل توجهی روی فرآیندهای صنعتی داشته باشد، برای بدست آوردن و دانستن دقیق میزان این رطوبت، حسگرها باید متغیرهایی مانند فشار و دمای محیط را اندازه گیری کرده و در کنترل داشته باشند. بنابراین دو عامل فشار و دما تاثیر قابل توجهی در اندازه گیری رطوبت دارد.
