گسکت
گسکت (Gasket) نوعی آب بند یا درز گیر هستند که در صنایع با نام واشر نیز شناخته میشوند، برای جلوگیری از نشتی سیالاتی مانند آب، گاز، هوا و … از آنها استفاده میشود. نشتی سیال می تواند باعث بروز حوادث و صدمات جبران ناپذیری در محیط های صنعتی شود.
گسکت یک قطعه الاستومری میباشد که در بین دو سطح قرار میگیرد و فضای بین آنها را پر میکند. این قطعات معمولاً از جنس و متریال های مختلفی مانند انواع فلزات، چوب پنبه یا کاغذ، لاستیک و فوم تولید میشوند. این تجهیزات به طور معمول از برش موادی که به صورت ورق میباشند تولید میشود.
در صنایع فرآیندی استفاده از گسکت و جلوگیری از نشتی سیال بسیار مهم میباشد. به همین جهت در استاندارد های مختلفی به تولید و نحوه استفاده از گسکت ها اشاره شده است. استاندارد های ASME B16.20 و ASME B16.21 و API 601 و BS 3381 و ASTM F36 ازجمله مهم ترین استانداردها در طراحی و ساخت انواع گسکت ها میباشند.
عمکلرد گسکت (Gasket)
از گسکت ها برای اتصال لوله ها به یکدیگر یا تجهیزات صنعتی به خطوط لوله پایپینگی استفاده میشود. گسکت ها باید به طور کافی در میان اتصالات فشرده شوند تا موجب از بین فواصل بسیار ریز بین اتصالات و از بین رفتن هرگونه نشتی شوند. به همین دلیل گسکت ها باید از موادی تولید شوند که در اثر فشار از طرفین به راحتی تغییر شکل دهند و همه فضاهای خالی را پر کنند.
این تجهیز انعطافپذیر میباشد و به دلیل عملکری که دارد میتواند برای دامنه وسیعی از اهداف مورد استفاده قرار گیرد. برای اتصال فلنج ها به یکدیگر استفاده از گسکت ها متناسب با شرایط فرآیندی و نوع سیال از مهمترین مواردی میباشد که باید در نظر گرفت.
انواع گسکت ها
گسکت ها در انواع و ابعاد مختلف و با متریال های گوناگون فلزی، غیر فلزی، لاستیکی، ترکیبی یا کامپوزیتی و… تولید میشوند. یکی از تقسیم بندی های رایج در گسکت ها بر اساس مواد سازنده یا جنس گسکت میباشد که در ادامه به معرفی هریک خواهیم پرداخت:
- غیر فلزی
- فلزی
- کامپوزیتی (مواد ترکیبی)
گسکت های غیر فلزی
یکی از انواع گسکت های رایج و پرمصرف در صنایع گسکت های غیر فلزی هستند. این واشرها به عنوان واشر نرم نیز در صنایع شناخته می شوند.
گسکت های غیر فلزی با فشار کم فشرده میشوند و مناسب استفاده در دماهای پایین فرآیندی میباشند. (نوع گرافیتی گسکت تا دمای ۵۰۰ درجه سانتیگراد قابل استفاده میباشد) از مزیت های گسکت های غیر فلزی این است که بسیار مقرون بصرفه هستند و به راحتی در دسترس میباشند.
متداول ترین متریال های استفاده شده در گسکتهای غیر فلزی شامل موارد زیر می باشد:
- گرافیتی
- لاستیکی
- تفلونی یا PTFE
- فیبر
گسکت های فلزی (RTJ)
گسکت های فلزی در دماها و فشارهای بالا استفاده می شود. این واشرها بسیار مقاوم و البته دارای قیمت های بالاتری نسبت به گسکت های غیر فلزی هستند.
بیشترین متریال های مورد استفاده برای تولید و ساخت گسکت های فلزی موارد زیر میباشند:
- Iron
- Carbon Steel (Low Carbon)
- Stainless Steel
- Monel
- Inconel
کامپوزیتی (نیمه فلزی)
گسکت کامپوزیت ترکیبی از مواد فلزی و غیر فلزی میباشد که بر اساس کاربرد های گوماگون از ترکیب های مختلفی از مواد در آنها استفاده می شود. گسکت های کامپوزیتی در انواع شرایط فرایندی مختلف قابل استفاده هستند.
کلاسهای 150 تا 2500 از گسکت های پرکاربرد نیمه فلزی هستند. این نوع از گسکت ها در مقایسه انواع فلزی دارای قیمت های کمتری میباشند. گسکت های اسپیرال و کامپروفیل از رایج ترین انواع گسکت های کامپوزیتی هستند.
پارامترهای مهم در خرید گسکت
پارامترها و موارد متعدد و مهمی را باید برای خرید گسکت ها در نظر گرفت که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد. این موارد عبارت اند از:
گسکت ها باید تحت فشار متراکم شوند و نواقص اتصالات را برطرف کنند. همچنین با متراکم شدن و لهیدگی باید فضاهای خالی بین اتصالات را پر کنند.
اما باید این نکته را در خرید گسکت در نظر داشت که در اثر اعمال نیروهای کششی و فشاری در دماهای بالا، گسکت نباید نازک شود و از ضخامت آن نباید کاسته شود. در غیر اینصورت این موضوع باعث می شود فضای بین اتصالات باز شده و پیچ و مهره ها شل شوند. که در نهایت سبب ایجاد نشتی می شود.
گسکت باید در برابر خوردگی سیالات و همچنین تاثیرات مواد شیمیایی مقاومت بالایی داشته باشد و به سادگی از بین نرود. از طرفی دیگر خود گسکت باید از متریالی باشد که با فلنج سازگاری داشته باشد و باعث خوردگی فلنج نشود.
قیمت گسکت
قیمت گسکت ها متاثر از جنس، سایز، برند تولید کننده میباشد. شاید بتوان گفت مهمترین عاملی که روی قیمت یک واشر تاثیگذار میباشد متریال گسکت باشد. قیمت گسکت های فلزی نسبت به سایر انواع گسکت ها از قیمت بالاتری برخوردار میباشد.
تجهیزصنعت نمایندگی فروش انواع گسکت اسپیرال وند (Spiral Wound Gasket)، گسکت استیل و فولادی ،گسکیت لاستیکیگسکت کاغذی سیم دار کلنگریت، گسكت های مارپیچی (Spiral wound gasket)، گسكت رينگي (Ring joint Gasket)، گسکت رینگ جوینت (Ring Joint Gasket)، گسکت متال جکت (Metal Jacket Gasket) از برند های ایرانی، اروپایی، چینی، کره ای، ژاپنی