رگولاتور فشار (Pressure Regulator)، یکی از انواع شیرهای کنترلی است که جهت تنظیم و کنترل فشار سیالات به کار می رود به این نوع شیرها فشارشکن یا کاهنده فشار نیز گفته می شود. رگولاتورها دارای سایزهای مختلفی هستند و با توجه به مکانیزمی که دارند باید در محیط های باز مورد استفاده قرار می گیرند. برای محیط های بسته از نوعی رگولاتور ثانویه خاصی به نام بالانسر استفاده می شود.
اجزای رگولاتور فشار
ساختار رگولاتور فشار، دارای سه جز اصلی شامل حسگر، جزء کاهنده فشار و وارد کننده بار می باشد. با همکاری این اجزا، کاهش فشار در سیستم به وجود می آید. در ادامه به توضیح عملکرد این اجزا می پردازیم:
۱.جزء کاهنده فشار
این جزء که فشار سیال را کاهش می دهد می تواند یک شیر پاپتی باشد.
شیرهای پاپتی: از این شیرها برای جلوگیری از نشتی سیالات (گاز یا مایع) استفاده می شود. در مواقع لازم برای رسیدن به فشار معین و عبور سیال باز می شوند تا فشار به مقدار مطلوب برسد. از طرفی هنگامی که فشار از حد معین بالاتر برود، مانع عبور سیال می شود.
۲.حسگر یا سنسور
رگولاتورهای فشار می توانند دو نوع حسگر به صورت پیستونی و دیافراگمی داشته باشند.
۳.جزء وارد کننده بار
جزء بارگذار یک فنر است که به حسگر نیرو وارد می کند برای اینکه شیر باز شود. رگولاتور ها یک تنظیم کننده دارند که به وسیله آن میتوان فشار خروجی مطلوب را تنظیم کرد.
انواع رگولاتور فشار
با توجه به نوع عملکرد، رگولاتورهای فشار به دو دسته تقسیم می شوند ولی رگولاتورهای کاهنده فشار در صنایع کاربرد بیشتری دارند. در ادامه به بررسی انواع رگولاتور بر اساس نوع عملکرد آنها می پردازیم:
۱. رگولاتور کاهنده فشار ( PRESSURE REDUCING VALVE)
رگولاتور های کاهنده فشار، فشار ورودی سیال را در خروجی کاهش می دهند و به میزان تنظیم شده می رسانند. این شیر ها به صورت نرمال باز (normally opened) هستند و با افزایش فشار خروجی به تدریج بسته می شود .رگولاتورهای فشار در بالا دست تجهیزات حساس نصب می شوند.
۲. رگولاتور حفظ فشار
در این مدل از رگولاتورها، فشار را با تغییر دریچه ورود در میزان تنظیم شده حفظ می کنند و به صورت نرمال بسته (normally closed) می باشند. این شیرهای کنترلی در ورودی سیالات و به صورت موازی با تجهیزات حساس نصب می شوند.
پارامترهای مهم برای خرید رگولاتور فشار
پارامترهای زیادی در انتخاب و خرید رگولاتور فشار نقش دارند . برای خرید رگولاتور فشار مناسب باید به نکات زیر توجه کنیم:
- نوع سیال: سیال می تواند گاز یا مایع باشد.
- جنس رگولاتور: بیشترگولاتور های فشار از جنس آلومینیوم، برنج یا S.S316 می باشند. متریال با توجه به نوع سیال و دمای کاری و محیط انتخاب می شود.
- شرایط محیطی فرایند: دمای محیط، جو خورنده، رطوبت یا در معرض پاشش آب بودن، استفاده در محیط داخلی و یا خارجی ساختمان از عواملی مهم در انتخاب صحیح رگولاتورها هستند.
- جریان
- فشار
انواع مختلف رگولاتور فشار TESCOM
انواع مختلفی از رگولاتورهای فشار توسط شرکت تسکام طراحی و تولید می شوند. در ادامه به بررسی مشخصات فنی چند مورد از رگولاتورهای تسکام می پردازیم:
۱. رگولاتور تسکام مدل ۳۲۰۰-۴۴
این رگولاتورهای فشار تک مرحله ای با دبی ورودی بالا مناسب برای گازهای قابل اشتعال می باشد. با توجه به آب بندی محکم و دیافراگم فلزی هیچ گونه نشتی نخواهد داشت. از رگولاتورهای مدل ۳۲۰۰-۴۴ در آزمایشگاه ها و سیستم های گازی استفاده می شود.
مشخصات فنی رگولاتور تسکام مدل ۳۲۰۰-۴۴
- حداکثر فشار ورودی: ۵۰۰, ۳۰۰۰ psig و ۳۴.۵, ۲۰۷ بار
- محدوده فشار خروجی: ۰-۱۵۰ psig و 0-13.8 بار
- قاب: S.S316
- کلاهک: S.S
- دیافراگم: S.S316
- نوع اتصال: فلنجی (۱/۲, ۱) و رزوه ای (NPTF 3/8, 1/2)
- دمای فرایندی: ۴۰- تا ۶۰+ درجه سانتی گراد
- ظرفیت جریان: Cv = 1.0, 1.8
- آب بندی: تفلون
- دارای فنر قابل تنظیم
- سیت:
اگر فشار ورودی تا ۲۰۷ بار باشد از متریال CTFE برای سیت استفاده می شود. اما در صورتی که فشار ورودی تا ۳۴.۵بار باشد از تفلون برای ساخت سیت استفاده می کنند.
۲.رگولاتور تسکام مدل ۲۵۰۰-۴۴
رگولاتورهای فشار تک مرحله ای تسکام مدل ۲۵۰۰-۴۴، سبک و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه هستند. از آنها برای کنترل گازهای (خورنده و غیر خورنده) استفاده می کنند.
مشخصات فنی رگولاتور تسکام مدل۲۵۰۰-۴۴
- محدوده فشار کنترلی: ۰تا ۱۷.۲ بار / ۰تا ۲۵۰ psig
- متریال بدنه: S.S316
- دمای عملیاتی: ۲۶- تا ۶۰+ درجه سانتی گراد
- نوع اتصال:پیچی یا رزوه ای (۱/۴ NPTF)
- ظرفیت جریان: Cv = 0.30
۳.رگولاتور تسکام مدل ۱۸۰۰-۴۴
رگولاتور کاهنده فشار پیستونی با متریال برنجی و استنلس استیل ۳۱۶ طراحی می شود هم چنین تا فشار خروجی ۱۷۲ بار در صنایع موجود است.
مشخصات فنی رگولاتور تسکام مدل ۱۸۰۰-۴۴
محدوده فشار: حداکثر فشار ورودی ۴۱۴ بار / فشار خروجی ۰تا ۱۷۲بار
متریال بدنه: S.S 316
دمای عملیاتی: ۲۶- تا ۷۴+ درجه سانتی گراد
نوع اتصال: رزوه ای (۱/۴ NPTF)
ظرفیت جریان: Non-venting: Cv = 0.06 و Self-venting: Cv = 0.15
۴. رگولاتور تسکام مدل ۳۴۰۰-۴۴
رگولاتور دو مرحله ای تسکا مدل ۳۴۰۰-۴۴، سری دیگری از محصولات شرکت تسکام هستند که برای کنترل و کاهش فشار سیالات به کار می روند. این رگولاتورها مناسب گازهای خورنده و خود اشتعال می باشند. مطابق با استاندارد خورندگی NACE طراحی شده اند و برای فشارهای بالا نیز استفاده می شوند.
مشخصات فنی رگولاتور تسکام مدل ۳۴۰۰-۴۴
محدوده ی فشار: حداکثر فشار ورودی ۲۴۱بار / فشار خروجی ۰ تا ۱۷.۲ بار
متریال: S.S 316
دمای عملیاتی: ۴۰- تا ۷۴+ درجه سانتی گراد
نوع اتصال: رزوه ای (۱/۴ NPTF)
ظرفیت جریان: Cv = 0.05
۵. رگولاتور تسکام مدل FR-2000
رگولاتور کاهنده فشار گاز تسکام مدل FR-2000، بسیار دقیق است و برای جریان بالا در فشار خروجی کم طراحی شده است. این رگولاتورها مناسب برای کنترل فشار کم هستند.
مشخصات فنی رگولاتور تسکام مدل FR-2000
محدوده ی فشار: حداکثر فشار ورودی ۳۴.۵ بار / فشار خروجی ۰ تا ۱۰.۳ بار
متریال: S.S 316
دمای عملیاتی: ۴۰- تا ۷۴+ درجه سانتی گراد
نوع اتصال: رزوه ای (۱/۲, ۳/۴ NPTF)
ظرفیت جریان: Cv = 1.8
