ترموستات به عنوان یک کنترل کننده الکتریکی خودکار مورد استفاده قرار میگیرد. این ترموستات به دستگاههای گرم یا سرد ساز متصل میشود تا با قطع یا وصل کردن دستگاه، دمای محیط را در محدوده تنظیم شده ثابت نگه دارد.
وقتی دما به نقطه تنظیم رسید، ترموستات مدار برقی دستگاه را قطع میکند و هنگامی که دما به یک مقدار پایینتر از نقطه تنظیم میرود، مدار را دوباره وصل میکند و دستگاه فرآیند خود را مجدداً انجام میدهد تا دما در فضای بسته به طور مداوم کنترل شود. این نوع کنترل دما در سیستمهای هواساز، شوفاژ و چیلر استفاده میشود.
انواع مختلف ترموستات موجود در بازار باعث میشود انتخاب مناسب ترین مدل کمی دشوار شود. قیمت انواع ترموستات با توجه به تنوعی که در مدل ها است و همچنین کاربردهای مختلفی که دارند، متفاوت است. به همین دلیل آنها را در گروههای مختلفی دسته بندی میکنند. در این مطلب، قصد داریم انواع ترموستات همراه با نوع کاربری هر یک را به شما معرفی کنیم.
تعریف ترموستات:
ترموستات (thermostat) یا سوئیچ دما، دستگاهی است که برای تشخیص تغییرات دما به منظور حفظ دمای ثابت یک منطقه بسته استفاده میشود. کاربرد ترموستات اغلب برای کنترل و اندازهگیری دما جریان سوخت به مشعل و جریان الکتریکی به واحد گرمایش یا سرمایش است. ترموستات همچنین بخشی از انواع سیستمهای هشدار دهنده آتشنشانی را تشکیل میدهد.
عملکرد ترموستات:
ترموستات عملکرد خود را بر اساس تغییرات دما انجام میدهد. وقتی دما به نقطه تنظیم شده در ترموستات میرسد، ترموستات مدار الکتریکی را قطع میکند و دستگاه مرتبط (مانند پمپ گرمایش یا سیستم تهویه مطبوع) را خاموش میکند. وقتی دما پایینتر از نقطه تنظیم شده میشود، ترموستات مدار را مجدداً وصل میکند و دستگاه را روشن میکند.
به این ترتیب، ترموستات به صورت خودکار و بر اساس نیاز، دما را در یک محدوده ثابت نگه میدارد. علاوه بر این، ترموستات میتواند دارای تنظیمات دیگری نیز باشد، مانند تنظیمات زمانبندی برای روشن و خاموش کردن دستگاه در زمانهای مشخص، تنظیمات حالتهای مختلف (مثلاً حالت گرمایش یا حالت سرمایش) و تنظیمات حساسیت به تغییرات دما.
ترموستاتها میتوانند در انواع مختلفی از تجهیزات استفاده شوند، مانند سیستمهای گرمایش و سرمایش منازل، سیستمهای تهویه مطبوع، یخچالها، کولرها، چیلرها و غیره. هدف اصلی استفاده از ترموستات، کنترل و حفظ دمای مطلوب در یک فضا است و باعث صرفهجویی در مصرف انرژی و افزایش راحتی کاربر میشود.
در نتیجه، ترموستات یک وسیله مهم و کارآمد است که به منظور کنترل دما در انواع تجهیزات و سیستمهای گرمایشی و سرمایشی استفاده میشود و باعث حفظ دمای ثابت و صرفهجویی در انرژی میشود.
انواع ترموستات ها:
ترموستاتها یا سوئیچ های دما بر اساس پارامترهای مختلفی مانند نوع حرارت، نوع عملکرد، مکان نصب، نوع سنسور، تعداد مراحل و رنج کاری متنوعی دستهبندی میشوند. به عنوان مثال، ترموستاتها میتوانند بر اساس نوع حرارت به ترموستاتهای بردوتی و ترموستاتهای گرمایی تقسیم شوند. همچنین، ترموستاتها میتوانند بر اساس تعداد مراحل به ترموستاتهای یک مرحلهای، دو مرحلهای و ترموستاتهای پلهای دسته بندی شوند.
ترموستاتهای الکترومکانیکی:
از دو حسگر دمایی استفاده میکنند، یکی بر اساس انبساط مایع و دیگری بر اساس انبساط فلز عمل میکند. این ترموستاتها به عنوان ترموستات بایمتال هستند.
دو نوع سوئیچ مکانیکی وجود دارد که عبارتند از:
سوئیچ دمایی بی-متال:
این نوع سوئیچ از نواری تشکیل شده است که از دو فلز متفاوت ساخته شده است. تغییرات دما باعث تغییر طول این نوار میشود و این تغییرات به حرکت مکانیکی تبدیل میشود. عملکرد این سوئیچ به خاصیت انبساط حرارتی فلزات موجود در آن بستگی دارد. هر فلزی ضریب دمایی خاص خود را دارد و در یک دمای مشخص، تغییرات طول فلزهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. تغییر طول در المنت بی-متال باعث تغییر وضعیت سوئیچ الکتریکی از حالت نرمالی به حالت فعال یا غیرفعال میشود.
سوئیچ دمایی گازی:
این نوع سوئیچ شامل یک کپیلاری تیوب است که با یک گاز یا سیال شیمیایی پر است. المنت اندازهگیری دما به مکانیزم سنجش فشار متصل شده است که شامل قسمت انتهایی (دم)، لوله بوردون یا دیافراگم است. هنگامی که دمای المنت افزایش مییابد، فشار سیال داخل المنت نیز افزایش مییابد. این افزایش فشار با افزایش دما متناسب است و طبق روابط برنولی در مکانیک سیالات، افزایش فشار منجر به فعال شدن سوئیچ فشار متصل به کپیلاری تیوب میشود. به طور خلاصه، با افزایش فشار سیال داخل المنت اندازهگیری، این افزایش فشار به سیال داخل کپیلاری تیوب منتقل میشود و باعث عملکرد سوئیچ میشود.
ترموستاتهای الکترونیکی یا الکتریکی:
دستور دریافتی از سنسور دمایی یا جریان الکتریکی را به یک رله منتقل کرده و باعث قطع و وصل شدن جریان الکتریکی در یک دمای مشخص میشوند.
سوئیچ دمای الکترونیکی شامل یک المنت اندازهگیری، یک مدار الکترونیکی و یک منبع تغذیه است. دمایی که بوسیله ی المنت اندازهگیری اندازه گیری میشود به یک سیگنال سوئیچینگ یا یک سیگنال الکتریکی تقویتی تبدیل میشود. این سیگنال الکتریکی، که متناسب با دما تغییر میکند، میتواند برای تعیین دما مورد بررسی و اندازهگیری قرار گیرد.
سوئیچهای دمای الکترونیکی معمولاً شامل یک سنسور مقاومتی (مانند PT100) یا یک سنسور ترموکوپلی و یک مدار الکترونیکی می باشند.
ترموستاتهای دیجیتال:
دمای واقعی و دمای مطلوب را نشان میدهند. این ترموستاتها با استفاده از سنسور خود دمای واقعی محیط را اندازهگیری کرده و با دمای مطلوب مقایسه میکنند. در صورتی که دمای واقعی از محدوده تعیین شده خارج شود، ترموستات دما را تنظیم میکند.
با توجه به تنوع مدلها و نوع کاربرد، هر ترموستات دارای قسمت های مختلفی است که وظایف مشخصی را بر عهده دارند، مانند بخش ورودی که دما را اندازهگیری و کنترل میکند و بخش خروجی که کنترل روشن و خاموش شدن تجهیزات را بر عهده دارد و همچنین سیگنال های هشدار را صادر میکند.
با توجه به نوع و مدل ترموستات، کاربردهای مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال، ترموستاتهای دیجیتال در سیستمهای سرمایشی و گرمایشی خانه براساس برنامه ریزی مشخص، دمای محیط را در محدوده استاندارد نگه میدارند. ترموستاتهای الکترومکانیکی میتوانند در لوازم خانگی، یخچال فریزر و دیگهای بخار استفاده میشوند.
انواع ترموستات بر اساس محل نصب:
ترموستاتها بر اساس محل نصب میتوانند به سه دسته زیر تقسیم شوند:
ترموستات مستغرق:
این نوع سوئیچ دما دارای یک سنسور است که درون یک ترموول قرار دارد. این ترموول درون دیگ یا مخزن قرار میگیرد و دمای محیط را اندازهگیری میکند. تغییر دما باعث تغییر شکل ترموول میشود و این تغییر شکل باعث تغییر وضعیت کنتاکت الکتریکی میشود. این نوع ترموستاتها معمولاً در دماهای معینی تولید میشوند.
ترموستات جداری:
ترموستات جداری دارای یک سنسور است که به لوله آب یا لوله گرمایشی متصل میشود. این سنسور دمای لوله را اندازهگیری میکند و تغییرات دما را به کنتاکت الکتریکی انتقال میدهد و وضعیت کنتاکت را تغییر میدهد.
ترموستات محیطی:
ترموستات محیطی در داخل محیط اتاق یا محیط صنعتی نصب میشود. این ترموستات با استفاده از سنسوری که در داخل آن قرار دارد، دمای محیط را اندازهگیری میکند و به سیستمهای تهویه مطبوع مانند فن کوئل فرمان قطع و وصل میدهد. ترموستاتهای محیطی میتوانند دارای تنظیمات دما و سرعت فن باشند.
این تقسیم بندیها تنها مثالی از انواع سوئیچ دما بر اساس محل نصب هستند و نوع و مدلهای دیگری نیز وجود دارند.
کاربرد ترموستات:
ترموستات یک وسیله است که در کنترل و تنظیم دما استفاده میشود. کاربردهای مختلفی برای ترموستات وجود دارد صنایع، لوازم خانگی، ساختمانها و غیره بکار می رود. ترموستات به طور عمده در صرفهجویی انرژی مؤثر است و این مزیت اصلی آن است.
به عنوان مثال، در یخچال و فریزر از ترموستات جهت تنظیم دمای مناسب با محیط و وسایل نگهداری شده در داخل استفاده میشود. در صنایع مختلف مانند گلخانهها، گرمخانهها، کورههای حرارتی و دیگهای بخار نیز از ترموستات استفاده میشود.
در ساختمانها، ترموستات در سیستم های تهویه مطبوع، هواسازها، شوفاژ خانههای مرکزی، چیلر، پکیج و فن کویل بکار می رود. همچنین در لوازم خانگی مانند ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی، سماور برقی، فر برقی، آبگرمکن برقی و گازی، یخچال و فریزر نیز از ترموستات استفاده میشود.
در خودروها، ترموستات برای کنترل و نگهداری دمای موتور در محدوده مشخص و مناسب استفاده میشود. این ترموستات بین موتور و رادیاتور قرار میگیرد.
قیمت ترموستات:
قیمت ترموستاتها با توجه به مدل، برند، و ویژگیهای خاصی که دارند، متفاوت است. عواملی که ممکن است بر قیمت ترموستاتها تأثیرگذار باشند عبارتند از:
نوع : thermostat میتوانند دیجیتال یا آنالوگ باشند و این ممکن است تأثیری در قیمت آنها داشته باشد.
برند: برندهای مختلف thermostat وجود دارند و قیمت آنها ممکن است متناسب به کیفیت برند متفاوت باشد.
ویژگیها: ترموستاتها میتوانند دارای ویژگیهای خاصی مانند قابلیت برنامهریزی زمانبندی، اتصال به شبکههای هوشمند، حسگرهای اضافی و… باشند. این ویژگیها ممکن است بر قیمت ترموستاتها تأثیر داشته باشند.
کاربردها: thermostat مختلفی برای استفاده در منازل، ساختمانها، صنایع و… وجود دارند. قیمت ترموستاتها ممکن است متناسب به کاربردهای خاصی که دارند، متفاوت باشد.
تجهیز صنعت تامین کننده و وارد کننده انواع تجهیزات کنترل دما و سیستم های تهویه مطبوع میباشد. انواع ترموستات های جداری، ترموستات مستغرق، انواع تجهیزات مشعل های گاز سوز و دوگانه سوز، شیر برقی گاز و … از معتبرترین برند های دنیا شامل دانفوس، کروم شرودر، دانگز، ایمیت و … در انبار محصولات شرکت تجهیز صنعت موجود میباشد. برای استعلام قیمت ها و مشاوره فنی با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.