توضیحات
اکچویتور بادی
اکچویتور بادی یا پنوماتیکی یکی از انواع عملگرها میباشد که بصورت اتوماتیک و با استفاده از نیروی هوای شیرآلات را باز و بسته یا کنترل میکند.
اکچویتور بادی در انواع مختلفی مانند دیافراگمی (Diaphragm)، پستونی (Piston)، دورانی (Rack and Pinion) و پره ای (Vane) در صنایع وجود دارد. به این معنی که عملگر آن تنها با دریافت سیگنال هایی از جنس فشار هوا (پنوماتیکی) یا گاز طبیعی (Natural Gas) قادر به حرکت و باز و بست کردن شیر میباشند.
این اکچویتورها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. از جمله مزایای این عملگرها در دسترس بودن نیروی هوا میباشد.
اما از طرفی دیگر، تامین هوای ابزار دقیق تمیز و به دور از گرد و غبار و آشغال از معایب این نوع اکچویتور محسوب میشود.
همچنین تراکم پذیری زیاد هوا باعث شده تنظیم و ثابت کردن پیستونهای اکچویتور سخت باشد. و همچنین رینگهای آب بندی لاستیکی در آنها باعث ایجاد محدودیت دمایی در کارکرد این نوع اکچویتورها شود. هرچند میتوان با به کار بردن قطعات کاملا فلزی در این اکچویتورها از آنها در محیطها و کاربردهای مختلفی استفاده کرد.
هریک از انواع اکچویتور ها با توجه به گشتاوری که تولید میکنند و شیری که روی آن نصب میشوند طراحی و انتخاب خواهند شد. برای مثال در کنترل ولو های نوع گلوب معمولآ از اکچویتور های دیافراگمی استفاده میکنیم.
انواع اکچویتور بادی (پنوماتیکی)
در این مطلب به معرفی انواع اکچویتور بادی از نظر عملکردی اشاره خواهیم کرد:
اکچویتور بادی – دیافراگمی
بطور کلی مکانیزم اصلی عملکرد در این نوع اکچویتورها استفاده از یک دیافراگم میباشد. به همین جهت به آنها اکچویتورهای پنوماتیکی – دیافراگمی میگوییم. مکانیزم داخلی این نوع از عملگرها استفاده از یک سیستم دیافراگم – فنر میباشد.
دیافراگم در این نوع اکچویتور ها توسط وارد شدن نیروی هوا (سیگنال نیوماتیکی) میشود. با حرکت دیافراگم، میله متصل به آن که به استم شیر کوپل میباشد نیز حرکت میکند و باعث باز یا بسته شدن شیر کنترلی میگردد.
همچنین هنگام قطع شدن نیروی فشار هوا، فنر فشرده شده به حالت آزاد قبل برمیگردد و دیافراگم را نیز باخود به وضعیت آراد باز میگرداند. به این نوع عملکرد اکچویتور های فنر برگشتی (Spring-Return) میگوییم.
در نوع دیگری از اکچویتور های دیافراگمی که به دابل اکت (Double Acting) معروف هستند به جای استفاده از مکانیزم فنر متصل به دیافراگم، از دو خط هوا در بالا و پایین دیافراگم استفاده میگردد.
بدین صورت که خط هوا بالایی باعث فشرده شدن دیافراگم و حرکت آن رو به پایین میشود. هنگامی که خط هوای بالایی قطع شود، خط هوای پایینی دیافراگم متصل میشود و دیافراگم را با خود سمت بالا حرکت میدهد و به وضعیت قبلی خود باز میگرداند.
اکچویتور بادی – پیستونی
مکانیزم داخلی این نوع از عملگرها استفاده از یک مکانیزم سیلندر – پیستون و میباشد. پیستون در این نوع اکچویتور ها پیستون توسط نیروی هوا (سیگنال نیوماتیکی) داخل یک سیلندر کاملآ آب بند، به سمت بالا و پایین حرکت میکند. با حرکت پیستون، میله متصل به آن که به استم شیر کوپل میباشد حرکت میکند و باعث باز یا بست شدن شیر کنترلی میشود.
در اکچویتورهای پنوماتیکی پیستونی به دلیل بزرگ بودن اکچویتور و سنگین بودن پیستون معمولآ از یک مکانیزم فنری برای بازگشت پیستون به وضعیت اولیه استفاده نمیشود. و از خطوط هوا در بالا و پایین پیستون برای حرکت پیستون اکچویتور استفاده میشود.
همچنین لازم به ذکر است که استفاده از اکچویتور های پیستونی به جز در موارد خاص متدوال نبوده و بیشتر در این مورد از اکچویتور های دیافراگمی در کنترل ولو های پنوماتیکی استفاده میگردد. این اکچویتور ها برای عملکرد سریعی که دارند استفاده از آنها در شیر های ESDV رایج میباشد.
اکچویتور بادی – دورانی
اکچویتورهای پنوماتیکی چرخشی یا دورانی که به Rack and Pinion نیز در صنایع معروف هستند نوع دیگری از عملگرهای پنوماتیکی محسوب میشوند که با نیروی فشار هوا عمل میکنند. حرکت این اکچویتورها به صورت دورانی یا چرخشی (روتاری) می باشد و برای کنترل شیرآلاتی که حرکت مجرابند آنها بصورت دورانی یا روتاری (شیرهای توپی و شیر های سماوری و پروانه ای) میباشد مورد استفاده قرار میگیرند.
مکانیزم عملکرد این نوع از اکچویتور ها بدین صورت میباشد که یک شفت دندانه دار که به استم بدنه ولو کوپل میباشد، در وسط اکچویتور قرار دارد و دو پیستون در دو طرف آن با دندانه هایی به شفت میانی اکچویتور متصل هستند.
دو محفظه جدا از هم در یک اکچویتور وجود دارد که ناحیه درونی، بین دو پیستون و ناحیه خارجی، بین هر پیستون و دیواره قراردارد و کاملا از هم ایزوله هستند.
سیال محرک (هوا یا گاز طبیعی) با پر و خالی کردن در این دو قسمت باعث به حرکت درآمدن پیستون میشود. و پیستون نیز با استفاده از دنده هایی که آن را به شفت متصل میکند، گشتاور لازم برای چرخاندن شیر را تامین میکنند و شیر باز و بست میشود.
همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم بیشترین کاربرد اکچویتورهای پنوماتیکی در شیرهای قطع وصل مانند شیر توپی، شیر پروانه ای و شیر سماوری میباشند.
در ادامه به تقسیم بندی دیگری از انواع اکچویتور بادی اشاره میکنیم:
انواع Actuator بر حسب عملکرد
فنر برگشتی – تک عملکردی (Spring Return):
این مدل به مدل عملکرد با کمک فنر بازگشتی (spring return) نیز معروف است. چرا که در ساختار آن ها یک فنر وجود دارد که با خروج سیال، وضعیت اکچویتور را به حالت اولیه برمی گرداند. در واقع برای کنترل ولو ما فقط لازم است یک طرف اکچویتور را تحت فشار قرار دهیم.
دابل اکت (Double Acting):
در این اکچویتور ها باز و بسته شدن و تغییر وضعیت Actuator فقط با کمک سیال انجام می شود. ورود سیال در یک بخش باعث باز شدن و ورود از سمت دیگر باعث بسته شدن می شود. در واقع برای کنترل ولو ما باید دو طرف اکچویتور را به صورت متناوب تحت فشار قرار دهیم.
مزایای اکچویتور بادی (پنوماتیک)
- تامین انرژی نیوماتیکی نسبتآ ارزان بوده و همه جا قابل دسترس میباشد.
- اکچویتور های بادی طراحی ساده ای دارند.
- هزینه های تعمیرات و نگهداری آنها پایین میباشد.
- قابلیت نصب با انواع شیر های خطی و ربع گرد را دارند.
تجهیز صنعت تامین کننده و وارد کننده انواع اکچویتور های بادی پنوماتیکی از معتبر ترین برند های دنیا شامل FISHER، SAMSON، FLOWSERVE و سایر برندها. انواع اکچویتور های بادی دیافراگمی، سیلندری و پیستونی مناسب نصب روی انواع شیرآلات کنترلی و قطع و صل در انبار محصولات این شرکت موجود میباشد. برای استعلام قیمت انواع اکچویتور ها با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.