توضیحات
شیر توپی گیربکسی یکی از انواع شیر های صنعتی محسوب میشود که برای قطع و وصل جریان سیالات از آن استفاده میشود. شیر توپی دارای یک مجرابند به شکل گوی (کروی) میباشد که داخل آن دارای یک سوراخ میباشد.
با چرخاندن شیر فلکه گیربکس مسیر سیال باز خواهد شد و سوراخ توپی در راستای خط لوله قرار میگیرد و سیال اجازه عبور از داخل شیر را خواهد داشت. و در حالت برعکس با چرخاندن شیر فلکه در جهت مخالف سوراخ توپی عمود بر مسیر سیال خواهد شد و مسیر جریان سیال قطع خواهد شد.
در این مطلب به معرفی عملکرد شیر توپی و انواع آن و همچنین معرفی انواع عملگر در شیر توپی گیربکسی اشاره خواهیم کرد:
اجزای داخلی شیر توپی گیربکسی
شیر توپی گیربکسی شامل
- بدنه، گوی (توپی)
- سیت (نشیمنگاه)
- استم
- گیربکس
عملگر گیربسکی (Gear-Box):
شیرپروانه ای با اکچویتور گیربکسی برای سایز های بالاتر از 8 اینچ مورد استفاده قرار میگیرد. مکانیزم عملکرد در آن به گونه ای میباشد که در آن شفت شیر پروانه ای که دیسک حول آن میچرخد، توسط یک سری چرخدنده به یک فلکه کوپل شده است.
هنگامیکه اپراتور فلکه را میچرخاند، نیروی این چرخش توسط چرخ دنده ها (گیربکس) به شافت شیر پروانه ای انتقال یافته و باعث چرخش دیسک خواهد شد.
از آنجا که استفاده از گیبرکس باعث افزایش گشتاور نیرو میشود. استفاده از شیر پروانه ای گیربکسی در جایی که نیروی اهرم قادر به باز و بسته کردن شیر نباشد مورد استفاده قرار میگیرد.
گیربکس Gearbox
شیر توپی گیربکسی توسط شفت یا استم به توپی متصل میباشد. و با چرخاندن شیر فلکه گیربکس، نیرو از طریق استم شیر به توپی منتقل شده و مسیر جریان سیال باز و بسته خواهد شد.
فلکه گیربکس نسبت به بازه ای که دارد میتوان با چرخش آن توپی شیر را 90 درجه تغییر زاویه دهد و مسیر را باز و بسته بکند. به همین جهت شیر توپی را درسته بندی شیرآلات ربع گرد قرار میدهیم.
برای مثال روی گیربکس شیر توپی گیربکسی که نسبت 1:40 درج شده باشد به این معنی میباشد که با 40 دور چرخیدن فلکه و انتقال نیرو به استم، توپی 90 درجه چرخیده و تغییر زاویه میدهد و مسیر جریان سیال باز یا بسته خواهد شد.
استم Stem
استم شیر توسط پکینگ ها و اورینگ، آب بندی سیال فرآیندی را انجام میدهد و از نشت سیال توسط استم و بدنه شیر جلوگیری میکند.
سیت Seat
آب بندی توپی و بدنه شیر توپی توسط دو سیت تفلونی انجام میشود که در قسمت پاکت قرار میگیرند و توپی روی سیت حرکت میکند و آببندی شیر را برقرار میکند.
توپی و سیت از مهمترین اجزای داخلی شیر توپی محسوب میشوند (تریم شیر) که در تماس مستقیم با سیال فرآیندی هستند. به همین جهت در انتخاب متریال آنها باید حساسیت بسیار زیادی به خرج داد تا شیر از هرگونه آسیب دیدگی در امان باشد. عمومآ شیرهای توپی دارای سیت های تفلونی و توپی های از متریال استنلس استیل میباشند.
جنس شیر توپی گیربکسی
انتخاب متریال مناسب در طراحی بدنه و توپی، و همچنین سیت شیرتوپی یکی از مهمترین ملاحظاتی میباشد که باید در نظر گرفته شود. چراکه انتخاب متریال نا مناسب در بال ولو باعث خوردگی و ایجاد نشتی، شکنندگی و آسیب دیدن بدنه شیر خواهد شد.
در ادامه به معرفی برخی از مهمترین متریال های مورد استفاده در شیر های توپی اشاره میکنیم:
متریال Body شیر توپی گیربکسی
متریال های گوناگونی در ساخت بدنه و قسمت داخلی (تریم) شیر توپی یا بال ولو ها استفاده میشود. این آلیاژها بصورت Cast یا ریختگری و آهنگری یا forge تولید میشوند.
انواع آلیاژ های فولاد کربنی یا WCB، انواع استنلس استیل و فولاد های آلیاژی با مقاومت های بالا در برابر خوردگی و متناسب با استاندارد های NACE، و … همگی از رایج ترین انواع متریال های مورد ساخت بال ولو ها محسوب میشوند.
متریال Seat شیر توپی گیربکسی
سیت در شیرتوپی نیز میتواند از نوع نرم یا soft seat و یا از نوع فلز به فلز باشد که هر یک با توجه به شرایط فرایندی و نوع سیال کاربرد های مختلفی دارد که باید در طراحی و انتخاب شیر به آن توجه ویژه ای شود.
برخی انواع متریال های نشیمنگاه Seat و آب بندی شیر توپی عبارت اند از مواد الاستومری ELASTOMER، تفلون یا PTFE، گرافیت و ویتون viton.
همانطور که بالاتر نیز توضیح دادیم، یکی از مهمترین قسمت های شیر توپی یا بال ولو قسمت نشیمنگاه یا سیت SEAT میباشد. که به دلیل تماس و چرخش دائمی توپی روی آن و توجه به عدم نشتی شیر باید از متریال هایی انتخاب شود که مقاوم به خوردگی و ساییدگی باشند.
معمولآ جنس سیت در شیرهای توپی تفلون یا PTFE میباشد. در شیر های توپی که برای تنظیم یا کنترل جریان استفاده میشوند. و همچنین در سرویس هایی که فشار سیسستم بسیار بالا میباشد و استفاده از سیت های تفلونی امکان پذیر نمیباشد (امکان لهیدگی سیت). از سیت های فلزی با متریال های سخت کاری مانند کاربید تنگستن یا کاربید روی استفاده میشود.
انتخاب و خرید شیر توپی گیربکسی
تجهیزصنعت تامین کننده و وارد کننده انواع شیر توپی فولادی، کربن استیل و استنلس استیل با انواع عملگرهای دستی، گیربکسی، پنوماتیکی و الکتریکی میباشد. برای استعلام قیمت شیر توپی گیربکسی و مشاوره فنی با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.