تجهیزصنعت تامین و تجهیز صنایع
توضیحات
اوریفیس چیست؟
اوریفیس (Orifice) قطعه یا دستگاهی است که معمولاً در سیستم‌های لوله‌کشی و تجهیزات صنعتی برای کنترل جریان سیال (مایع یا گاز) استفاده می‌شود. یک صفحه مسطح است که به طور دقیق برش خورده و بصورت هم مرکز با لوله قرار گرفته است. اورفیس می‌تواند به شکل‌های مختلفی باشد، اما اغلب به صورت یک دیسک فلزی با سوراخی در وسط آن ساخته می‌شود.
هنگامی که سیالی در لوله جریان دارد، جریان با نزدیک شدن به روزنه ناگهان منقبض می‌شود و پس از عبور از روزنه ناگهان منبسط می‌شود تا به قطر کامل لوله برسد. این عمل بلافاصله پس از دهانه باعث ایجاد فشرده‌سازی در جریان می‌گردد.
کاربرد اوریفیس
اوریفیس‌ها عمدتاً برای مقاصدی نظیر محدود کردن عبور جریان (محدود کردن دبی)، کاهش تعمدی فشار و اندازه‌گیری دبی در فلومترها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات معمولاً با ترانسمیترهای اختلاف فشار به کار می‌روند و در صنعت اندازه‌گیری فلو از اهمیت بالایی برخوردارند.
اوریفیس‌ها در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی کاربرد گسترده‌ای دارند.
عمده ترین کاربرد آنها موارد زیر است:
- کنترل جریان: اوریفیس‌ها برای محدود کردن جریان سیال در سیستم‌ها استفاده می‌شوند.
- اندازه‌گیری جریان: با استفاده از اختلاف فشار ایجاد شده در دو طرف اوریفیس، می‌توان جریان سیال را اندازه‌گیری کرد.
- کاهش فشار: در برخی سیستم‌ها، اوریفیس‌ها برای کاهش فشار سیال به کار می‌روند.
انواع اوریفیس
اریفیس ها انواع مختلفی دارند که به شرح زیر میباشند:
- اوریفیس ساده (Orifice Plate): اوریفیس پلیت یک صفحه فلزی با یک سوراخ در مرکز است که در سیستم‌های لوله‌کشی نصب می‌شود.
- اوریفیس تنظیمی (Adjustable Orifice): دارای قابلیت تنظیم اندازه سوراخ برای کنترل دقیق‌تر جریان سیال میباشد.
- اوریفیس یونیفلو (Uniflow Orifice): برای جریان‌های یکنواخت و پایدار طراحی شده است.
انواع اوریفیس از نظر محل قرارگیری سوراخ
اریفیس ها از نظر قرارگیری سوراخ مرکزی نیز انواع مختلفی دارند، از جمله متمرکز، خارج از مرکز، سگمنتال و Quadrant Edge که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند.
- Concentric Orifice: در این حالت، سوراخ درست در مرکز اریفیس قرار دارد. از این نوع اریفیس برای کلیه سیالات سبک مانند نفت، آب، گاز و غیره استفاده می‌شود.
- Eccentric Orifice: در این حالت، سوراخ اریفیس پایین‌تر از مرکز قرار می‌گیرد و معمولاً برای سیالات با ویسکوزیته و گرانروی زیاد به دلیل تمایل این سیالات به حرکت در پایین لوله استفاده می‌شود.
- Segmental Orifice: در این حالت، سوراخ به شکل نیم دایره و پایین قرار می‌گیرد. این نوع از اریفیس برای مواد لجنی با رسوب و دارای مواد متخلخل زیاد استفاده می‌شود.
- Quadrant Orifice: این نوع از اریفیس جهت اندازه‌گیری فلوی مایعاتی که ویسکوزیته بالا داشته و تلاطم زیادی در داخل آنها وجود ندارد، استفاده می‌شود.
نصب اوریفیس ها چگونه است؟
نصب اوریفیس‌ها معمولاً در سیستم‌های لوله‌کشی انجام می‌شود. اوریفیس‌ها در یک محفظه یا فلنج قرار می‌گیرند و در مسیر جریان سیال نصب می‌شوند. اوریفیس را بین دو فلنج یا بین اتصال دو لوله به صورت عمود بر جهت جریان قرار می دهند. نصب صحیح اوریفیس‌ها بسیار مهم است تا از ایجاد خطا در اندازه‌گیری و کنترل جریان جلوگیری شود.
عملکرد اوریفیس
وقتی سیال از اوریفیس عبور می‌کند، سرعت آن افزایش و فشار آن کاهش می‌یابد. این تغییرات در سرعت و فشار باعث ایجاد اختلاف فشار در دو طرف اوریفیس می‌شود. این اختلاف فشار می‌تواند برای اندازه‌گیری جریان سیال استفاده شود.
مزایا:
- – سادگی و کم هزینه بودن
- – نصب و نگهداری آسان
- – دقت مناسب در اندازه‌گیری و کنترل جریان
معایب:
- – ایجاد افت فشار در سیستم
- – احتمال گرفتگی سوراخ در صورت وجود ذرات معلق در سیال
سوالات متداول پیرامون اورفیس ها
چگونه اوریفیس جریان سیال را اندازه‌گیری می‌کند؟
در چه صنایعی از اوریفیس استفاده می‌شود؟
آیا اوریفیس‌ها نیاز به نگهداری دارند؟
چگونه می‌توان از گرفتگی اوریفیس جلوگیری کرد؟
آیا اوریفیس‌ها قابلیت تنظیم دارند؟
تجهیز صنعت مشاوره طراحی ساخت انواع اوریفیس پلیت (orifice plate)
